Lưu ý trước khi vay tiền xã hội đen, vay nặng lãi

1. Mức lãi suất cho vay tối đa theo Bộ luật Dân sự

Tại Việt Nam, mức lãi suất cho vay trong các giao dịch dân sự được quy định rõ ràng trong Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng như các văn bản pháp luật liên quan. Cụ thể, theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, các bên tham gia giao dịch dân sự có quyền thỏa thuận mức lãi suất vay, nhưng phải đảm bảo các nguyên tắc sau:

• Mức lãi suất thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm trên tổng số tiền vay, trừ khi pháp luật chuyên ngành có quy định khác.
• Trường hợp lãi suất vượt quá mức này, phần vượt quá sẽ không được pháp luật công nhận và không có hiệu lực thi hành.

2. Tại sao người dùng vẫn chọn vay tín dụng đen?

Trong đời sống xã hội, không khó để bắt gặp các quảng cáo mời chào vay tiền siêu tốc, thủ tục đơn giản, giải ngân trong ngày – nhưng kèm theo đó là mức lãi suất cắt cổ. Đây chính là hình thức hoạt động phổ biến của các tổ chức cho vay nặng lãi, mà người dân thường gọi là xã hội đen.

Tín dụng đen có nhiều đặc điểm dễ nhận diện, khiến tín dụng đen trở thành một hình thức rủi ro, gây nhiều hệ lụy cho người vay và xã hội.

• Lãi suất cao: Lãi suất thường cao hơn từ 3 đến 5 lần so với các tổ chức tín dụng hợp pháp, thường được thỏa thuận miệng mà không có hợp đồng chính thức.
• Thời gian vay ngắn: Khoản vay chỉ kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, giúp người vay có vốn nhanh nhưng dễ rơi vào vòng xoáy nợ nần.
• Thủ tục vay đơn giản: Giải ngân nhanh chóng, không yêu cầu tài sản thế chấp hay giấy tờ phức tạp, nhưng điều khoản vay thiếu minh bạch và dễ gây thiệt hại cho người vay.
• Rủi ro khi không trả nợ: Bên cho vay có thể sử dụng các biện pháp đòi nợ trái pháp luật, từ đe dọa tinh thần đến bạo lực, gây mất an ninh xã hội.
• Nguy cơ mất tiền cho bên cho vay: Bên cung cấp tín dụng đen cũng có thể mất vốn khi các con nợ không trả được nợ hoặc hệ thống tín dụng đen gặp khó khăn về thanh khoản.

Mức lãi suất trong các giao dịch như vậy thường dao động:

• Từ 2.000 đến 5.000 đồng mỗi ngày cho 1 triệu đồng vay, tương đương 0,2% đến 0,5% mỗi ngày.
• Tính theo năm, con số này có thể gấp 10 đến 15 lần so với mức lãi suất tối đa hợp pháp (tức 200% đến 300%/năm hoặc cao hơn).

Tín dụng đen hiện nay xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, mỗi hình thức đều tiềm ẩn nhiều rủi ro:

• Xã hội đen: Các nhóm cho vay hoạt động ngầm, lợi dụng tình huống khó khăn của người vay để cung cấp vốn với lãi suất cao.
• Tín dụng đen cá nhân: Cá nhân cho vay tiền với lãi suất cao, không qua các kênh tín dụng hợp pháp.
• App tín dụng đen: Các ứng dụng cho vay nhanh chóng qua mạng internet, yêu cầu thông tin cá nhân đơn giản như CCCD và giải ngân ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu người vay không trả nợ đúng hạn, bên cho vay có thể dùng biện pháp đe dọa, làm phiền qua điện thoại, nhắn tin hoặc phát tán thông tin cá nhân.

3. Các nguy cơ khi không trả nợ vay tín dụng đen

Vì lãi suất cao, người vay rơi vào tình trạng không có khả năng chi trả, dẫn đến bị đe dọa, hành hung, siết tài sản, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng và nhân phẩm.

Khi vay tiền bằng hình thức này, người vay phải cho phép người cho vay được quyền sử dụng, truy cập danh bạ điện thoại cá nhân hoặc danh sách bạn bè trên mạng xã hội thông qua app. Khi người vay không trả nợ đúng hạn, nhóm đối tượng này đã sử dụng các thủ đoạn đe dọa, khủng bố tinh thần để ép buộc trả nợ. Chúng gọi điện chửi bới, lăng mạ, đe dọa người vay và người thân. Thậm chí, chúng còn ghép ảnh mặt khách hàng với các hình ảnh nhạy cảm rồi gửi cho khách hàng và đe dọa phát tán lên mạng xã hội.

Một số trường hợp, chúng còn sử dụng các biện pháp mạnh như tạt sơn, chất bẩn vào nhà người vay để gây áp lực.

Kết luận

Nhiều người dân, vì thiếu hiểu biết hoặc cần tiền gấp, đã rơi vào bẫy của tín dụng đen qua app. Chỉ với khoản vay nhỏ ban đầu, nhưng do lãi suất “cắt cổ” và các khoản phí phạt, số tiền nợ tăng chóng mặt. Không ít người đã phải bán nhà, bán xe để trả nợ, thậm chí có người đã nghĩ đến việc tự tử vì không chịu nổi áp lực